Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Placemat is geheugensteuntje bij tafeldekken voor mensen met dementie

Hoe zorg ik ervoor dat mensen met dementie zelfstandiger worden bij het tafeldekken? Die vraag stelde verzorgende ig Ingie van Zijtveld zichzelf. Uiteindelijk vond ze het antwoord – en verkoopt ze het nu ook: placemats met een afbeelding van een bord, beker en bestek. ‘Je hoeft er als verzorgende nu niet meer steeds achteraan te lopen.’
Op de placemat staan duidelijke afbeeldigen, die werken als een geheugensteuntje bij het tafeldekken.

Hoe kwam je op het idee om dit te doen?

‘Ik heb tientallen jaren op een kleinschalige woonvorm voor mensen met dementie gewerkt. Hierbij zocht ik altijd naar creatieve manieren om bewoners te betrekken bij het dagelijks leven. Tafeldekken hoort hierbij. Maar als je een bewoner vraagt om te helpen, dan kijkt hij vaak wat glazig naar vork en mes. Je ziet dat de paniek toeslaat. Als verzorgende kun je dan natuurlijk meelopen en aanwijzen, maar voelt toch wat controlerend voor de bewoner. Toen kwam ik op het idee van de placemat, waarop een bord, bestek en een beker al staan afgebeeld, zodat dit een mooi geheugensteuntje is.’

Was het moeilijk om dit te regelen?

‘Het was even een zoektocht. Maar op canva kon ik goede afbeeldingen vinden en ik heb de bloemen van mijn logo gebruikt om het af te maken. Vervolgens ging ik op zoek naar de juiste placemat. Ik heb verschillende leveranciers uitgeprobeerd en uiteindelijk heb ik de perfecte placement gevonden. Met aan de onderkant een antislip laag zodat de placemat niet wegglijdt. En een gladde bovenkant, zodat de bewoner makkelijk kan schuiven met servies op de placemat.’

Wat was het lastigste in dit proces?

‘Misschien toch wel de beslissing om een bestelling te doen. Het blijft een gok of je product ook daadwerkelijk besteld gaat worden en of het de investering waard is. Maar de reacties tot nu toe zijn heel positief, mijn bericht op LinkedIn ging viraal.’

Heb je de placemat van tevoren getest?

‘Ja, ik kom regelmatig bij mijn oude werkgever op de afdeling om zorgproducten te testen en te pitchen. Ik heb bewoners de placemats laten uitdelen en vervolgens liet ik ze hun gang gaan met het servies. Na enige twijfel werden de borden en het bestek op de juiste plek gezet, zonder hulp. Dus het werkte!’

Waarom is deze placemat zo belangrijk?

‘Zelfstandig kunnen tafeldekken geeft een succeservaring voor de bewoner, je bent van waarde voor anderen en het geeft zelfvertrouwen. Een van de bewoners wreef het in het begin wel over de placemat, om te checken of er niet al een bord op de placemat lag. Maar daarna begreep ze het en zette ze het echte bord op de afbeelding. Overigens zijn de placemats ook te gebruiken in andere sectoren, zoals de gehandicaptenzorg.’

Je bent hebt zelfs je vaste baan opgezegd om zorgproducten te verkopen?

‘Klopt, ik werk al meer dan 30 jaar als verzorgende ig met mensen met dementie en NAH. Op mijn werk zoek ik altijd naar mogelijkheden voor meer welzijn en zelfredzaamheid van de bewoners. Sowieso wordt er van verzorgenden steeds vaker verwacht dat zij activiteiten doen met de bewoners. Maar dat is een vak apart, waar niet iedereen gevoel voor heeft. Ik had zoveel ideeën voor zorgproducten waarmee je mensen met dementie prikkelt, dat ik besloot om de sprong te wagen. Ik zegde mijn vaste contract op en startte een webshop. Wel ben ik nog zzp’er, voor als mijn webshop niet goed loopt. Maar eigenlijk gaat het heel goed en heb ik nog geen diensten hoeven draaien.’

Wat bied je -naast de placemat- nog meer aan?

‘Allemaal items waarmee je mensen met dementie op een laagdrempelige manier prikkelt. Dat zijn producten die ik met zorg heb uitgekozen en ingekocht, maar ik heb ook eigen uitvindingen erop staan. Zoals de Easy Motion. Dit is een handgemaakt stuk stof, dat mensen die niet zo mobiel zijn, zittend kunnen “oprollen” met hun voeten. Of je maakt de stof vast aan een tafel, en verschuift het met je handen.’

Wat zou je verzorgenden willen meegeven die graag meer aan welzijn en activiteiten willen doen, maar niet zo goed weten hoe?

‘Een prikkelmoment hoeft niet lang te duren of ingewikkeld te zijn. Overal liggen mogelijkheden. Bijvoorbeeld bij het theedrinken: ga dan niet met de theepot iedereen langs, maar zet een dienblad met thermosfles met warm water en smaakjes thee op tafel en vraag welk smaakje thee bewoners willen. Dat is dan toch een moment dat mensen aangesproken en gestimuleerd worden. En een eigen keuze kunnen maken. Er gebeurt iets.

Verder is het belangrijk dat je je verwachtingen van een activiteit thuis laat. Verzorgenden kunnen de neiging hebben om veel uit te leggen of te willen sturen, maar dat hoeft helemaal niet. Laat het maar gebeuren. Ik snap dat je wilt dat iedereen aan de activiteit deelneemt of het leuk vindt. Maar ook als mensen niet deelnemen en alleen toekijken, is dat goed. Want dan doen ze op hun manier toch een beetje mee. En als iemand geïrriteerd is, is dat ook niet erg. Want dan gebeurt er ook iets.’

Is dit niet iets waar zorgorganisaties zelf ook mee aan de slag moeten?

‘Zeker! Het zou goed zijn als managers hun zorgverleners een training laten volgen over hoe je als verzorgende kunt zorgen voor meer welzijn en activiteiten. Want nu is dat geen prioriteit voor verzorgenden. Dat is logisch, want ze hebben dit niet op de opleiding gehad en het is druk. Maar als van je verwacht wordt dat je activiteiten met bewoners doet, moet je hier ook de tools voor krijgen. En het moet dan ook in de visie van de zorgorganisatie zitten. Zo kunnen verzorgenden het makkelijker toepassen.’

Bekijk de webshop en placemats hier >>