Volgens de onderzoekers ervoeren bewoners tijdens de lockdown niet meer depressieve gevoelens of angst dan een vergelijkbare groep bewoners in dezelfde periode een jaar eerder. Het aantal conflicten op de afdelingen en de hoeveelheid voorgeschreven rustgevende medicatie bleken zelfs lager dan een jaar eerder.

Onderzoek

Onderzoekers Milou Angevaare en Hein van Hout van Amsterdam UMC analyseerden gegevens van ruim dertig verpleeghuizen door het hele land. Zij maakten gebruik van vastgelegde observaties van bewoners door zorgpersoneel. Deze gegevens worden doorlopend verzameld en lenen zich daarom goed voor het onderzoeken van de gevolgen van de coronasluiting op de bewoners, aldus Amsterdam UMC. In de periode (maart-mei 2020) was fysiek bezoek van de verpleeghuizen niet mogelijk. Ook konden bewoners het terrein van de verpleeghuizen niet verlaten. De onderzoekers keken naar de gezondheid en het medicatiegebruik van verpleeghuisbewoners tijdens de coronasluiting. Deze gegevens vergeleken zij met de gegevens van een vergelijkbare groep bewoners een jaar eerder.

Het onderzoek vond geen bewijs dat bewoners veel last hadden van de sluiting van verpleeghuizen. Bewoners ervaarden niet meer angst of eenzaamheid dan een vergelijkbare groep bewoners in dezelfde periode een jaar eerder. Dit gold voor zowel mensen met en zonder cognitieve problemen. Ook hadden de bewoners gemiddeld meer interactie met hun naasten. Ze gebruikten vaker (beeld)bellen en email om contact te houden met familie en vrienden. Ook in een vergelijkbare Canadese studie werden geen negatieve gevolgen gevonden op het welzijn van verpleeghuisbewoners. Van Hout: ‘Een mogelijke verklaring is dat andere vormen van contact het bezoekverbod compenseerden.’

Volgens onderzoeker Van Hout gaven zorgmedewerkers aan dat er zij tijdens de sluiting meer rust ervaarden op de afdeling: ‘Er waren minder personeelswisselingen en zij hoefden hun aandacht minder te verdelen tussen familie en bewoners. Mogelijk verklaart dit waarom er minder conflicten werden geobserveerd.’ Ondanks deze resultaten benadrukken de onderzoekers dat ze de impact van corona in de verpleeghuizen niet willen bagatelliseren. Angevaare: ‘De resultaten van deze studie sluiten niet uit dat er voor een deel van de bewoners en voor hun naasten wel negatieve gevolgen zijn geweest. Ook het grote aantal besmettingen en hoge sterftepercentage in verpleeghuizen zijn zeer zorgwekkend.’

Ander beeld

De uitslag van een recente enquête van Tijdschrift voor Verzorgenden onder bijna 1000 verzorgenden schetst een heel ander beeld dan het onderzoek van Amsterdam UMC. 82 procent van de verzorgenden gaf aan dat de bewoners verdrietig waren door het bezoekverbod, 69 procent vond dat het bezoekverbod voor schrijnende situaties rondom het sterfbed zorgde. In het begin van het bezoekverbod was 61 procent van de verzorgenden hier voorstander van. Dit aantal is inmiddels gehalveerd: nu hoopt 30 procent van de verzorgenden dat verpleeghuizen bij een eventuele tweede golf de deuren weer sluiten. 44 procent hoopt van niet, 26 procent is neutraal.