Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Leerling verzorgende schrijft boek: ‘Door mijn benadering was ze minder agressief’

Berend Bosma (35) schreef een boek vol met verhalen over zijn tijd als leerling verzorgende. Hierin doet hij ook suggesties om de zorg beter te maken: 'Een leerling kan frisse ideeën aandragen, maar hier moet je als team wel voor openstaan.'

Hoe kwam je erbij om in de zorg te gaan werken?
‘Zorgen voor een ander zat altijd al in me. Als we bijvoorbeeld vroeger bij mijn oma kwamen, was ik meestal degene die zich om haar bekommerde. Mijn vader zei toen al dat ik in de ouderenzorg moest gaan werken.  Ik begon aan een zorgopleiding, waar ik door omstandigheden na een jaar mee moest stoppen: er moest brood op de plank komen. Vervolgens had ik heel wat baantjes: in de supermarkt, bij een drogist, in een slagerij… Maar ik miste de voldoening, de dankbaarheid van een ander. Ook privé zat ik in een heel heftige periode; uiteindelijk kwam ik in een GGZ-instelling terecht, waar ik zeven weken verbleef.’

Wat heftig!

‘Ja, het was een moeilijke tijd, maar ik leerde er ook veel. Ik was ver van mezelf verwijderd en zocht uit: wie ben ik en wat wil ik echt? Ik realiseerde me dat een baan in de zorg perfect bij me zou passen, en besloot om net zolang te zoeken tot ik deze baan had gevonden. Ik keek mee bij verschillende doelgroepen in de zorg. Uiteindelijk merkte ik dat zorgen voor mensen met dementie mij het meeste aansprak.’

Waarom?

‘Omdat je hier met een klein beetje moeite al een enorm geluksmoment voor iemand kan creeëren. Dat geeft zo’n geweldig gevoel. Het belangrijkste is dat je contact maakt met de mensen voor wie je zorgt: aandacht en liefde geven. “Daar is geen tijd voor”, hoor ik vaak. Maar hoeveel tijd kost het om even een arm om iemand heen te slaan, of een complimentje aan een bewoner te geven? Ik doe dat graag en ik zie dat veel bewoners dat fijn vinden. Dementie is iets verschrikkelijks, hoe mooi is het als je dan wat verlichting kan bieden?’

Je schrijft in je boek over je ervaringen als leerling verzorgende. Waarom?

‘Omdat ik graag mijn ervaringen met anderen deel, mooi en minder mooi. Maar ook om suggesties te doen voor wat er anders zou kunnen in de zorg. Ik heb mee mogen kijken met geweldig inspirerende verzorgenden, van wie ik veel geleerd heb. Maar soms zag ik ook dingen waar ik erg van schrok. Zo was er een dame in de laatste fase van dementie, die de hele tijd aan het huilen was. Een zorgmedewerker zei toen tegen haar: “Of je zegt nu wat er aan de hand is, of je stopt direct met huilen.” Als je dat zegt, heb je echt geen affiniteit met de doelgroep. Je moet als zorgmedewerker nooit vergeten dat je met mensen werkt, ieder met hun eigen gewoontes, overtuigingen en levenservaringen.’

Wat zou je verzorgenden adviseren als het gaat om de begeleiding van leerlingen?

‘Geef je leerling de ruimte om te oefenen. Dat deed mijn begeleider ook, dat vond ik heel mooi. Zo liet hij me op een avond iedereen in mijn eentje naar bed brengen, hij was druk met andere dingen. Ik was gefrustreerd dat hij me niet hielp,  totdat hij vertelde dat hij dat expres had gedaan, omdat hij wilde weten of ik het alleen aan kon. En dat ik trots mocht zijn op hoe ik het had gedaan. Mijn boosheid verdween. Niet iedereen krijgt de ruimte om fouten te maken, sommige klasgenoten werden gezien als volwaardige medewerkers. Dat ben je natuurlijk niet, vooral aan het begin van je opleiding. Of je wordt klein gehouden omdat je “maar” leerling bent. Dan mag je bijvoorbeeld niet bij het werkoverleg aanwezig zijn, terwijl dat juist heel leerzaam is voor een leerling. Én voor het team, want een leerling kan veel nieuwe kennis en frisse ideeën aandragen. Maar daar moet je als team wel voor openstaan.’

Broeder Berend ziet dat een 3-jarige kleinzoon zich niet helemaal op zijn gemak voelt in het verpleeghuis. Dan bedenkt hij een mooie oplossing >>

Wat vond je het moeilijkste moment tijdens de opleiding?

‘Toen corona uitbrak was het wel zwaar. Examens werden uitgesteld, school ging niet door, en op de werkvloer zag je de wanhoop en het verdriet bij collega’s en bewoners. Een bewoner lééfde voor zijn familie en het theater. Door de maatregelen kon hij geen bezoek ontvangen en de theaters waren dicht. Dat vond hij vreselijk! Uiteindelijk heeft hij euthanasie aangevraagd en gekregen. Dat raakte me heel erg. Soms was het zo heftig dat ik twijfelde of ik door moest gaan met de opleiding. Achteraf ben ik zo blij dat ik heb doorgezet.’

Wat wil je leerling verzorgenden meegeven?

‘Volg je gevoel, in plaats van dat je alleen maar doet wat er van je verwacht wordt. Blijf dichtbij jezelf en geloof in jezelf. Ik heb zelf ADD, met autistische trekken. Vroeger begrepen mensen me niet en vonden ze me een lastig ventje. Misschien heb ik daarom zoveel affiniteit met mensen met dementie: ik weet hoe het is om eenzaam te zijn en je onbegrepen te voelen. Daardoor zet ik misschien net dat stapje extra om er voor ze te zijn.’

Hoe vind je dat met mensen die agressief kunnen zijn?

‘Ik vind het dan juist een mooie uitdaging om de juiste benadering te vinden. Zo was er een dame die kneep en sloeg tijdens de zorgmomenten. De ene dag waren er drie verzorgenden nodig, de andere keer deed ik het alleen. Ik denk dat mijn benadering daaraan heeft bijgedragen. Ik kwam rustig naar binnen, deed de gordijnen op een kiertje en ging zachtjes naast haar op bed zitten. Ik vroeg hoe ze zich voelde, stelde me nog een keer voor en vertelde waarvoor ik kwam. Ook vroeg ik of ze het goed vond of ik haar kwam helpen. Tuurlijk kreeg ik soms alsnog een schop, maar het is niet de persoon, maar de ziekte die dat doet.’

Welk moment zul je nooit vergeten?

‘Toen ik voor de eerste keer bij Margreet kwam, een van de personages uit mijn boek. Mijn collega had me op de gang al bijgepraat: “Deze mevrouw heeft dementie en is bedlegerig, we hebben al een paar keer gedacht dat ze zou overlijden.” Toen we met de zorg bezig waren, gaf mevrouw aan dat ze zo graag nog eens naar buiten zou willen, ze hield zo van de natuur. Een uur later zat ik met haar in het dorp een kop thee te drinken. Dat was geweldig! Zo’n zorgplan waarin van alles staat voorgeschreven is hartstikke leuk, maar je moet dit niet klakkeloos volgen. Blijf zoeken naar de mogelijkheden en volg je gevoel.’

Bestel het boek hier >>

Blijf op de hoogte van interessant nieuws over leerling verzorgenden met de gratis online nieuwsbrief van TVV voor verzorgenden >>