Deze nieuwe cao is geen aangepaste versie van de vorige, maar een compleet nieuw geschreven cao. Waarom was dit nodig?

‘Omdat we in de praktijk merkten dat de huidige tekst nog vaak verschillend geïnterpreteerd werd. Daarnaast is het uitgangspunt in deze cao: de werknemer op 1. Nu hebben zorginstellingen het credo: de cliënt centraal. Dat is prima en goed. Maar om medewerkers te behouden en aan te trekken moet je de zorgverlener de ruimte geven om zich als professional op te stellen en zeggenschap te krijgen. Ook vonden we het belangrijk dat de verschillen tussen verpleeghuizen en thuiszorg eruit moesten.’

Wat is nu bijvoorbeeld gelijk getrokken?

‘Als je 12,5 jaar in dienst bent, kreeg je in  de verpleeghuiszorg een kwart van je maandsalaris. In de thuiszorg kreeg je niks. Onze achterban klaagde daarover, en dat begrijp ik wel. Nu krijgt ook de thuiszorgmedewerker deze zogenaamde jubileumgratificatie. Dat lijkt een klein punt, maar is heel belangrijk, omdat de werkgever hiermee waardering toont voor je inzet en loyaliteit beloont.’

Je noemde meer zeggenschap voor de verzorgende, hoe is dit vastgelegd in de cao?

‘In de nieuwe cao staat dat medewerkers worden betrokken bij veranderingen in de organisatie die van invloed zijn op de organisatie van het werk of de inhoud van het vak.’

Wat betekent dit concreet?

‘Dat is nu lastig te zeggen. Elke organisatie moet hier zijn eigen invulling aan geven. En verzorgenden kunnen hun werkgever aan de mouw trekken. Als bijvoorbeeld door de werkgever wordt gezegd: “Jullie gaan voortaan de metingen met dit instrument doen”, dan kan de medewerker met de nieuwe cao in de hand zeggen: “Beste werkgever, ik wil betrokken worden bij deze ontwikkeling, waarom is dat niet gebeurd?” Maar het is vooral de bedoeling dat de werkgever zichzelf van tevóren al realiseert dat hij zijn zorgpersoneel raadpleegt, voordat hij iets nieuws invoert. Overigens hebben verzorgenden met deze nieuwe cao ook meer regie en invloed op werktijden en roosters.’

Hoe dan?

‘Je hebt recht op een vaste doordeweekse roostervrije dag. Dus als je elke donderdagavond moet trainen met een club, dan heb je hier recht op. Natuurlijk wel in overleg met je team en werkgever. Verder heb je het recht om maximaal 5 dagen ingeroosterd te worden in een 7-daags rooster. Verder is er het recht op inroosteren op kwartaalbasis, in plaats van de bestaande arbeidsduur op jaarbasis.’

Wat betekent dat?

‘Wat we nu vaak zien gebeuren is dat werkgevers hun medewerkers bijvoorbeeld de eerste maanden van het jaar weinig inroosteren, vervolgens in de zomermaanden veel laten werken, en in de maanden erna weer minder inplannen. Zodat aan het eind van het jaar de uren gedraaid zijn die jaarlijks gedraaid moeten worden. Wij vinden: je hebt een arbeidsovereenkomst voor een gemiddeld aantal uren per week. Wil je zelf minder werken? Be my guest. Maar dat is jóuw keus als werknemer en niet die van de werkgever. Nu we die periode kleiner maken –dus van een jaar naar drie maanden- kan de werkgever je niet opeens heel veel laten werken in de zomer.’

Is er nog meer besloten over de roostering?

‘Zeker, bijvoorbeeld dat de ondernemingsraad en werkgever afspraken maakt over de periode van roosteren. Op dit moment is 28 dagen het minimum dat je een medewerker van tevoren inroostert. Daar kun je als organisatie van afwijken en bijvoorbeeld een 3 maanden rooster, of zelfs jaarrooster afspreken. Zo weet je als medewerker ruim van tevoren waar je aan toe bent. Verder wordt de verschoven dienst geschapt.’

Wat bedoel je?

‘We kennen nu in de verpleeghuiszorg de verschoven dienstregeling: je dienst wordt 24 uur van tevoren verschoven en hiervoor krijg je een toeslag. We zien dat dit erg vaak gebeurt. Op zich ben je niet verplicht om zo’n dienst te draaien, tenzij je werkgever hier een dienstopdracht van maakt. En we merken sowieso dat verzorgenden vanuit een groot verantwoordelijkheidsgevoel deze verschoven diensten accepteren. Maar dit zorgt wel voor meer werkdruk en onrust. En dat willen we met deze nieuwe cao ook aanpakken: het feit dat verzorgenden altijd moeten aanstaan. Daarom is wederom het recht van niet beschikbaar zijn opgenomen.’

Maar hoe worden die verschoven diensten afgeschaft?

‘De cao-partijen vinden dat het vastgestelde rooster het uitgangspunt is en dat verschoven diensten daarbij niet passen. Dus per 1 januari 2023 worden deze diensten daarom uit de cao geschrapt. Dit betekent ook dat de werkgever niet eenzijdig het rooster kan veranderen zonder instemming van de medewerker.’

Dus de werkgever kan nooit meer heen en weer schuiven met een dienst?

‘Nee, er zullen op zich situaties blijven waarin dit gevraagd wordt aan de medewerker. Maar de medewerker mag hier altijd nee op zeggen. Een dienstopdracht kan nog altijd worden gegeven, als de bedrijfsvoering in het geding is. Achteraf kan bijvoorbeeld een rechter toetsen of deze opdracht terecht was. Maar het belangrijkste uitgangspunt is: verschoven diensten bestaan niet meer. Je krijgt er ook geen toeslag meer voor.’

Maar als de werkgever het nog steeds kan vragen, wat is er dan veranderd ten opzichte van de oude situatie?

‘Dat de werkgever niet de inténtie heeft om dit te doen. Het is niet het uitgangspunt van de afspraken die we in deze nieuwe cao VVT hebben gemaakt. Werkgevers kunnen dit wellicht nog wel vragen, maar ze moeten ook beseffen dat ze hiermee ook de duurzaamheid van hun medewerkers kunnen aantasten: de zorg loopt zo gewoon leeg.’

Wat is nog meer nieuw?

‘Dat je gewoon je uren kunt schrijven bij no-show van je cliënt. Oftewel: als je in de thuiszorg werkt en je cliënt is niet thuis, dan worden dit niet als min-uren beschouwd. Want als de cliënt uitvalt, is dat niet jouw probleem, maar dat van de werkgever.’

Dan de loonsverhoging: waarom gaat die pas per 1 maart in, terwijl deze cao VVT met terugwerkende kracht per 1 januari ingaat?

‘Omdat dat is wat we met elkaar hebben afgesproken. De verschoven dienst gaat er ook niet direct uit, maar pas 1 januari 2023. Zodat we dit ook goed kunnen begeleiden in het veld.’

Sommige verzorgenden vragen ons: de huidige cao VVT in september af, waarom gaat deze nieuwe cao VVT niet vanaf dat moment in?

‘Omdat we de huidige cao VVT vorig jaar met drie maanden hebben verlengd tot 31 december 2021. Zodat we de afspraak dat verzorgenden na 45 dienstjaren ermee kunnen stoppen met werken nog konden meenemen in deze nieuwe cao. Deze nieuwe cao VVT geldt tot 31 december 2023.’

Vragen over deze nieuwe cao VVT? Mail ons >>